Σε μια εποχή όπου η κλιματική αλλαγή και η οικονομική πίεση στους πολίτες αποτελούν καθημερινές προκλήσεις, η ελληνική κυβέρνηση θα μπορούσε να εξετάσει μια καινοτόμα πολιτική: την παροχή επιδότησης για την απόσυρση αυτοκινήτων που έχουν κατατεθειμένες πινακίδες, βασισμένη στην αντικειμενική τους αξία. Αυτή η ιδέα δεν είναι απλώς μια πρόταση για ανακύκλωση οχημάτων, αλλά ένα ολοκληρωμένο μέτρο που θα ωφελήσει το περιβάλλον, την οικονομία και την κοινωνική συνοχή. Ας δούμε γιατί αυτή η πρωτοβουλία θα μπορούσε να αποδειχθεί μια καλή ιδέα.
Το Πρόβλημα των “Νεκρών” Αυτοκινήτων
Στην Ελλάδα, χιλιάδες αυτοκίνητα παραμένουν αδρανή, με τις πινακίδες τους κατατεθειμένες στο Υπουργείο Μεταφορών. Αυτά τα οχήματα, συχνά παλιά και ρυπογόνα, δεν κυκλοφορούν λόγω υψηλού κόστους συντήρησης, φόρων ή απλώς επειδή οι ιδιοκτήτες τους τα έχουν αντικαταστήσει. Ωστόσο, δεν αποσύρονται οριστικά, με αποτέλεσμα να καταλαμβάνουν χώρο σε γκαράζ, αυλές ή ακόμα και δημόσιους χώρους, ενώ η αξία τους μειώνεται συνεχώς. Σύμφωνα με εκτιμήσεις, πάνω από 500.000 τέτοια οχήματα υπάρχουν σήμερα στη χώρα, συμβάλλοντας έμμεσα σε περιβαλλοντικά και οικονομικά προβλήματα.
Η απόσυρση αυτών των αυτοκινήτων χωρίς κίνητρα παραμένει περιορισμένη, καθώς το κόστος της διαδικασίας (μεταφορά, πιστοποιητικά, κ.λπ.) αποθαρρύνει πολλούς. Εδώ έρχεται η πρόταση: μια επιδότηση ίση με την αντικειμενική αξία του οχήματος, όπως αυτή υπολογίζεται από το Υπουργείο Οικονομικών για φορολογικούς σκοπούς. Αυτό θα σημαίνει ότι ο ιδιοκτήτης λαμβάνει ένα ποσό που ανταποκρίνεται στην “πραγματική” αξία του αυτοκινήτου, χωρίς να χρειάζεται να το πουλήσει σε δεύτερο χέρι ή να το αφήσει να σαπίσει.
Περιβαλλοντικά Οφέλη: Μείωση Ρύπων και Προώθηση Πράσινης Μετάβασης
Ένα από τα κύρια πλεονεκτήματα αυτής της πολιτικής είναι η περιβαλλοντική διάσταση. Τα παλιά αυτοκίνητα, ιδιαίτερα αυτά με κινητήρες εσωτερικής καύσης Euro 3 ή παλαιότερους, εκπέμπουν υψηλά επίπεδα ρύπων, ακόμα και αν δεν κυκλοφορούν. Η απόσυρσή τους θα μειώσει τον κίνδυνο παράνομης επανακυκλοφορίας και θα ενθαρρύνει την αντικατάσταση με πιο οικολογικά οχήματα, όπως ηλεκτρικά ή υβριδικά.
Φανταστείτε: Με την επιδότηση, οι ιδιοκτήτες θα μπορούσαν να χρησιμοποιήσουν τα χρήματα ως προκαταβολή για νέα, “πράσινα” αυτοκίνητα. Αυτό θα ευθυγραμμιστεί με τους ευρωπαϊκούς στόχους για μείωση εκπομπών CO2, ενώ θα τονώσει την αγορά ηλεκτρικών οχημάτων στην Ελλάδα, η οποία υστερεί σε σχέση με άλλες χώρες της ΕΕ. Επιπλέον, η ανακύκλωση των υλικών (μέταλλα, πλαστικά) θα συμβάλει στην κυκλική οικονομία, μειώνοντας τα απόβλητα και δημιουργώντας θέσεις εργασίας σε κέντρα ανακύκλωσης.
Οικονομικά Πλεονεκτήματα: Στήριξη Πολιτών και Δημοσίων Ταμείων
Από οικονομικής πλευράς, η επιδότηση θα λειτουργήσει ως άμεσο κίνητρο για τους πολίτες, ιδιαίτερα σε μια περίοδο πληθωρισμού και υψηλών τιμών καυσίμων. Η αντικειμενική αξία, που κυμαίνεται από μερικές εκατοντάδες έως χιλιάδες ευρώ ανάλογα με το μοντέλο και την ηλικία, θα προσφέρει ένα “μπόνους” σε νοικοκυριά που δυσκολεύονται. Για παράδειγμα, ένα παλιό αυτοκίνητο αξίας 2.000 ευρώ θα μπορούσε να αποσυρθεί με αντίστοιχη επιδότηση, απελευθερώνοντας πόρους για άλλες ανάγκες.
Για το κράτος, τα οφέλη είναι διπλά. Πρώτον, η μείωση των αδρανών οχημάτων θα περιορίσει τις διοικητικές δαπάνες για διαχείριση πινακίδων και ελέγχους. Δεύτερον, η αύξηση πωλήσεων νέων αυτοκινήτων θα φέρει έσοδα από ΦΠΑ και τέλη κυκλοφορίας. Επιπλέον, αν η πολιτική συνδυαστεί με φορολογικές ελαφρύνσεις για “πράσινα” οχήματα, θα προσελκύσει επενδύσεις από εταιρείες όπως η Tesla ή η Volkswagen, ενισχύοντας την εγχώρια οικονομία.
Κοινωνικά Οφέλη: Ασφάλεια και Βελτίωση Ποιότητας Ζωής
Πέρα από περιβάλλον και οικονομία, η απόσυρση θα βελτιώσει την κοινωνική εικόνα. Πολλά αδρανή αυτοκίνητα γίνονται εστίες ρύπανσης ή ακόμα και κινδύνων (π.χ. πυρκαγιές από παλιά μπαταρίες). Η επιδότηση θα ενθαρρύνει την αφαίρεσή τους, απελευθερώνοντας χώρους στάθμευσης και μειώνοντας την οπτική ρύπανση σε πόλεις όπως η Αθήνα και η Θεσσαλονίκη.
Επιπλέον, αυτή η πολιτική θα προάγει την ισότητα: Θα ωφελήσει χαμηλότερα εισοδήματα, που συχνά κατέχουν παλιά οχήματα, δίνοντάς τους πρόσβαση σε σύγχρονα μέσα μεταφοράς. Σε συνδυασμό με βελτίωση των δημόσιων συγκοινωνιών, θα μειώσει την εξάρτηση από ιδιωτικά αυτοκίνητα, προωθώντας βιώσιμη κινητικότητα.
Πιθανές Προκλήσεις και Λύσεις
Φυσικά, καμία πολιτική δεν είναι τέλεια. Κίνδυνος κατάχρησης (π.χ. πλαστές δηλώσεις) μπορεί να αντιμετωπιστεί με αυστηρούς ελέγχους και ψηφιακές πλατφόρμες. Το κόστος για το κράτος (εκτιμώμενο σε εκατομμύρια ευρώ ετησίως) θα καλυφθεί από τα μακροπρόθεσμα οφέλη και ευρωπαϊκά κονδύλια για πράσινες πρωτοβουλίες, όπως το Ταμείο Ανάκαμψης.
Συμπερασματικά, η επιδότηση απόσυρσης αυτοκινήτων με κατατεθειμένες πινακίδες στην αντικειμενική τους αξία δεν είναι απλώς μια καλή ιδέα – είναι μια αναγκαία κίνηση για μια πιο βιώσιμη Ελλάδα. Η κυβέρνηση οφείλει να την εξετάσει, ώστε να μετατρέψει ένα πρόβλημα σε ευκαιρία για όλους.
Φώτιος Ευαγγελόπουλος – GROK

