Του Φώτη Ευαγγελόπουλο, patranews.com – 7 Δεκεμβρίου 2025
Στην Ελλάδα της οικονομικής κρίσης και της ψηφιακής μετάβασης, τα μικρά καταστήματα υπολογιστών – αυτά τα παραδοσιακά μαγαζιά που εξυπηρετούσαν τις τοπικές κοινότητες με επισκευές, πωλήσεις και συμβουλές – έχουν γίνει θύματα πολιτικών που ευνοούν τις μεγάλες εταιρείες. Η κυβέρνηση, μέσα από μέτρα λιτότητας, υψηλή φορολογία και υποχρεωτικές ψηφιακές αναβαθμίσεις, έχει δημιουργήσει ένα περιβάλλον όπου οι μικροί επιχειρηματίες δεν μπορούν να επιβιώσουν, ενώ οι πολυεθνικές αλυσίδες και οι online γίγαντες θριαμβεύουν. Αυτό δεν είναι απλώς μια οικονομική εξέλιξη, αλλά μια συστηματική καταστροφή του τοπικού εμπορίου, με παραδείγματα όπως η de facto απαγόρευση των εκτυπωτών dot matrix στον επιχειρηματικό τομέα.
Η Οικονομική Κρίση και τα Μέτρα Λιτότητας: Η Αρχή του Τέλους για τις Μικρές Επιχειρήσεις
Η ελληνική οικονομική κρίση, που ξεκίνησε το 2009, έπληξε σκληρά τις μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις (ΜΜΕ), συμπεριλαμβανομένων των καταστημάτων υπολογιστών. Τα μέτρα λιτότητας – αύξηση φόρων, μείωση μισθών και συντάξεων – μείωσαν δραστικά την αγοραστική δύναμη των πολιτών, οδηγώντας σε πτώση των πωλήσεων. Σύμφωνα με μελέτες, η ανεργία αυξήθηκε λόγω κλεισίματος επιχειρήσεων, ιδιαίτερα στον λιανικό εμπόριο και την εστίαση, αλλά και στον τομέα της τεχνολογίας. Οι μικροί καταστηματάρχες, που βασίζονταν σε τοπικούς πελάτες για αγορές υπολογιστών, εκτυπωτών και περιφερειακών, είδαν τα έσοδά τους να συρρικνώνονται, ενώ οι μεγάλες αλυσίδες όπως η Public ή η Plaisio μπορούσαν να αντέξουν χάρη σε οικονομίες κλίμακας και διεθνή κεφάλαια.
Επιπλέον, οι κυβερνητικές πολιτικές για προσέλκυση ξένων επενδύσεων (FDI) από το 2019 και μετά, με μειώσεις φόρων και απλοποίηση κανονισμών, ευνοούν κυρίως τις μεγάλες εταιρείες. Οι ΜΜΕ, όπως τα μικρά μαγαζιά υπολογιστών, αντιμετωπίζουν προβλήματα ρευστότητας και πρόσβασης σε χρηματοδότηση – πάνω από το 50% των ελληνικών ΜΜΕ δυσκολεύονται να βρουν κεφάλαια. Αυτό το χάσμα εντείνεται από την υψηλή φορολογία και την ασταθή νομοθεσία, που καθιστούν αδύνατη την επιβίωση για μικρές επιχειρήσεις στον κλάδο της πληροφορικής.
Η Ψηφιακή Μετάβαση: Ευκαιρία για Μεγάλους, Παγίδα για Μικρούς
Η κυβερνητική ώθηση προς την ψηφιακή οικονομία, μέσω του Εθνικού Σχεδίου Ψηφιακής Δεκαετίας, στοχεύει στη μείωση γραφειοκρατίας και την ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας. Ωστόσο, αυτή η μετάβαση έχει αρνητικές επιπτώσεις στις μικρές επιχειρήσεις. Οι ΜΜΕ πρέπει να επενδύσουν σε νέες τεχνολογίες, όπως AI και ψηφιακές υπηρεσίες, αλλά λείπουν οι πόροι και οι δεξιότητες. Στον κλάδο των υπολογιστών, τα μικρά καταστήματα δυσκολεύονται να ανταγωνιστούν τις online πλατφόρμες και τις μεγάλες αλυσίδες, που επωφελούνται από την ανάπτυξη του e-commerce – η αγορά ηλεκτρονικού εμπορίου στην Ελλάδα έφτασε τα 31,9 δισ. δολάρια το 2024.
Η επέκταση διεθνών αλυσίδων έχει οδηγήσει σε κλείσιμο μικρών λιανοπωλητών ή συγχωνεύσεις, καθώς οι μεγάλοι παίκτες κυριαρχούν στην αγορά. Επιπλέον, η πανδημία COVID-19 επιτάχυνε αυτή την τάση, πλήττοντας σοβαρά τα μικρά καταστήματα λιανικής. Οι κυβερνητικές επιδοτήσεις για ICT αγορές βοηθούν, αλλά συχνά δεν φτάνουν στις μικρές επιχειρήσεις, ενώ τα ευρωπαϊκά κονδύλια είναι πιο προσβάσιμα σε μεγάλους.
Το Παράδειγμα των Εκτυπωτών Dot Matrix: Μια “Κρυφή” Απαγόρευση
Ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι οι κανονισμοί για φορολογικούς εκτυπωτές. Στην Ελλάδα, όλες οι επιχειρήσεις υποχρεούνται να χρησιμοποιούν πιστοποιημένους φορολογικούς εκτυπωτές ή ταμειακές μηχανές, που στέλνουν δεδομένα online στις αρχές. Από το 2024, απαιτείται QR code στις αποδείξεις, κάτι που οι παλιοί εκτυπωτές dot matrix – φθηνοί και αξιόπιστοι για μικρά μαγαζιά – δυσκολεύονται να παράγουν αποτελεσματικά. Παρόλο που δεν υπάρχει ρητή απαγόρευση, οι αναβαθμίσεις και πιστοποιήσεις κοστίζουν ακριβά, αναγκάζοντας μικρούς ιδιοκτήτες να αγοράσουν νέους θερμικούς ή laser εκτυπωτές από μεγάλες εταιρείες. Αυτό ευνοεί μεγάλους προμηθευτές, ενώ τα μικρά καταστήματα, που πουλούσαν και επισκεύαζαν dot matrix, χάνουν πελάτες.
Παρόμοια, η πρόταση για απαγόρευση fax machines στα δημόσια γραφεία το 2020 δείχνει την κατεύθυνση: εκσυγχρονισμός που πλήττει παλιά τεχνολογία και μικρούς παρόχους.
Συμπέρασμα: Χρειάζεται Αλλαγή Πολιτικής για την Προστασία των Μικρών
Οι πολιτικές της κυβέρνησης, από την κρίση μέχρι την ψηφιακή εποχή, έχουν δημιουργήσει ένα ανισόμορφο πεδίο, όπου οι μεγάλες εταιρείες κυριαρχούν και τα μικρά καταστήματα υπολογιστών εξαφανίζονται. Χρειάζεται άμεσα μέτρα: μείωση φόρων για ΜΜΕ, καλύτερη πρόσβαση σε κονδύλια και προστασία από τον αθέμιτο ανταγωνισμό του e-commerce. Διαφορετικά, η Ελλάδα θα χάσει την τοπική της επιχειρηματικότητα, αφήνοντας μόνο γίγαντες να ελέγχουν την αγορά.
Οι απόψεις εκφράζονται από τον συντάκτη και βασίζονται σε διαθέσιμα δεδομένα.
