Αθήνα, 13 Δεκεμβρίου 2025 – Σε μια εποχή όπου η Ελλάδα βιώνει “πρωτοφανή” ένταση στις σχέσεις της με την Τουρκία, η κυβέρνηση έχει δεσμεύσει τεράστια ποσά για την αναβάθμιση των ενόπλων δυνάμεων, αγνοώντας ωστόσο βασικές υποχρεώσεις της απέναντι στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Πρόσφατα, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή παρέπεμψε την Ελλάδα στο Δικαστήριο της ΕΕ για μη συμμόρφωση με τους κανονισμούς για την Performance-Based Navigation (PBN), ένα σύστημα εναέριων προσεγγίσεων που θα μπορούσε να ενισχύσει δραστικά τον τουρισμό, βασικό πυλώνα της οικονομίας. Αντί να επενδύσει σε υποδομές που προάγουν την ειρήνη και την ανάπτυξη, η Αθήνα φαίνεται να εστιάζει σε στρατιωτικές προετοιμασίες, εν μέσω φόβων για σύγκρουση με την Άγκυρα.
Τα Δισεκατομμύρια του Στρατιωτικού Προϋπολογισμού: Μια “Ασπίδα” Αντί για Ανάπτυξη
Η Ελλάδα, ως μέλος του ΝΑΤΟ, έχει αυξήσει κατακόρυφα τις στρατιωτικές δαπάνες της τα τελευταία χρόνια, κυρίως λόγω των εντάσεων με την Τουρκία. Σύμφωνα με πρόσφατες ανακοινώσεις, η κυβέρνηση σχεδιάζει να ξοδέψει 25 δισεκατομμύρια ευρώ τα επόμενα 12 χρόνια για την εκσυγχρονισμό των ενόπλων δυνάμεων, σε ένα από τα μεγαλύτερα προγράμματα στην ιστορία της χώρας. Αυτό το ποσό, που ανακοινώθηκε τον Απρίλιο του 2025, καλύπτει την αγορά νέων όπλων, την ενίσχυση της ναυτικής και αεροπορικής ισχύος, καθώς και κοινές ασκήσεις με συμμάχους όπως οι ΗΠΑ και η Γαλλία.
Για το 2025, ο προϋπολογισμός του Υπουργείου Άμυνας φτάνει τα 6,1 δισεκατομμύρια ευρώ, σχεδόν διπλάσια από τα 3,6 δισ. του 2024, με έμφαση σε εξοπλιστικά προγράμματα. Αυτές οι δαπάνες αντιπροσωπεύουν περίπου το 3,1% του ΑΕΠ, κάνοντας την Ελλάδα μία από τις κορυφαίες χώρες του ΝΑΤΟ σε ποσοστά στρατιωτικής δαπάνης. Ωστόσο, ενώ η χώρα επενδύει σε “ασπίδες” όπως το σύστημα “Αχιλλέως Θυρεός” σε συνεργασία με το Ισραήλ, παραμελεί βασικές υποδομές που θα μπορούσαν να ωφελήσουν την οικονομία και την καθημερινότητα των πολιτών.
Η Παραπομπή στο Δικαστήριο της ΕΕ: Η “Μαύρη Τρύπα” της PBN
Μόλις πριν από λίγες ημέρες, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή αποφάσισε να παραπέμψει την Ελλάδα στο Δικαστήριο της ΕΕ για μη εφαρμογή των απαιτούμενων διαδικασιών Performance-Based Navigation (PBN) σε 44 άκρα διαδρόμων αεροδρομίων, προθεσμία που έληξε τον Δεκέμβριο του 2020. Η PBN είναι ένα προηγμένο σύστημα πλοήγησης βασισμένο στην απόδοση, που επιτρέπει ακριβέστερες και ασφαλέστερες προσεγγίσεις αεροσκαφών, μειώνοντας τις καθυστερήσεις και βελτιώνοντας την ικανότητα των αεροδρομίων.
Η μη συμμόρφωση αυτή δεν είναι απλώς γραφειοκρατική παράβαση: παραβιάζει κανονισμούς της ΕΕ (2018/1048 και 2018/1139) που στοχεύουν στην ασφάλεια, την αποδοτικότητα και την περιβαλλοντική βιωσιμότητα του εναέριου χώρου. Αν η Ελλάδα καταδικαστεί, μπορεί να επιβληθούν πρόστιμα, ενώ η καθυστέρηση ήδη κοστίζει σε χρόνο και πόρους. Η κυβέρνηση κατηγορείται ότι προτεραιοποιεί στρατιωτικές δαπάνες εις βάρος πολιτικών υποδομών, αφήνοντας τα ελληνικά αεροδρόμια πίσω από ευρωπαϊκά πρότυπα.
Η PBN και ο Χαμένος Τουρισμός: Μια Ευκαιρία που Χάνεται
Ο τουρισμός αποτελεί το 20% του ΑΕΠ της Ελλάδας, με εκατομμύρια επισκέπτες να φτάνουν κάθε χρόνο μέσω αεροπλάνων. Η υιοθέτηση της PBN θα μπορούσε να μεταμορφώσει αυτή την βιομηχανία, μειώνοντας την κατανάλωση καυσίμων και εκπομπές ρύπων, ενώ βελτιώνει την πρόσβαση σε περιφερειακά αεροδρόμια όπως αυτά της Κρήτης, των Κυκλάδων και της Θεσσαλονίκης. Σύμφωνα με μελέτες, η PBN αυξάνει την χωρητικότητα αεροδρομίων κατά 20-30%, προσελκύοντας περισσότερες αεροπορικές εταιρείες και μειώνοντας κόστη για αεροσκάφη – άμεσα οφέλη για τον τουρισμό.
Αντίθετα, η καθυστέρηση οδηγεί σε υπερφορτώσεις, καθυστερήσεις πτήσεων και απώλειες εσόδων. Σε μια τριετή σχέδιο αναβάθμισης αεροδρομίων που ανακοινώθηκε τον Σεπτέμβριο του 2025, η PBN αναφέρεται ως κλειδί για “πράσινες” και βιώσιμες συνδέσεις, ενισχύοντας την παγκόσμια ελκυστικότητα της Ελλάδας ως τουριστικού προορισμού. Ωστόσο, με τα δισεκατομμύρια να ρέουν προς τα F-35 και τα φρεγάτες, η τουριστική βιομηχανία – που απασχολεί εκατοντάδες χιλιάδες – μένει εκτός προτεραιοτήτων.
Οι Εντάσεις με την Τουρκία: Από την “Γαλάζια Πατρίδα” στον Κίνδυνο Σύγκρουσης
Οι στρατιωτικές δαπάνες της Ελλάδας δεν είναι τυχαίες: έρχονται ως απάντηση στην τουρκική επιθετικότητα. Η Άγκυρα, μέσω της δογματικής “Γαλάζιας Πατρίδας”, διεκδικεί νησιά του Αιγαίου, εκτοξεύει απειλές casus belli και διπλασιάζει δυνάμεις στην κατεχόμενη Κύπρο (από 40.000 σε 100.000 στρατιώτες το 2025). Τον Σεπτέμβριο, η Τουρκία εξέδωσε NAVTEX για έρευνες με το πλοίο Piri Reis, προκαλώντας άμεση αντίδραση με ελληνικές ασκήσεις που κινητοποίησαν 60 μαχητικά και ολόκληρο τον στόλο.
Η Ελλάδα, με συμφωνίες όπως αυτή με Γαλλία και ΗΠΑ, ενισχύει την άμυνά της, αλλά οι προειδοποιήσεις για “επερχόμενο πόλεμο” από αναλυτές γίνονται όλο και πιο έντονες. Από το 2019 έως το 2025, η Αθήνα έχει ξοδέψει 36,2 δισεκατομμύρια ευρώ σε εξοπλισμούς, χρησιμοποιώντας ακόμη και βέτο στην ΕΕ για να αποκλείσει την Τουρκία από προγράμματα όπως το SAFE. Ωστόσο, αυτή η εστίαση στον “πόλεμο” αφήνει εκτεθειμένες άλλες πλευρές, όπως η αεροπορική ασφάλεια και ο τουρισμός.
Συμπέρασμα: Ώρα για Ισορροπία;
Η Ελλάδα στέκεται σε ένα σταυροδρόμι: από τη μια, η αναγκαιότητα άμυνας απέναντι στην τουρκική απειλή, από την άλλη, η υποχρέωση σε ευρωπαϊκά πρότυπα που προάγουν την ειρήνη και την οικονομική ανάπτυξη. Τα 25 δισεκατομμύρια σε όπλα είναι απαραίτητα για την εθνική κυριαρχία, αλλά η παράβαση της PBN – που θα μπορούσε να φέρει δισεκατομμύρια από τουρισμό – αποκαλύπτει μια επικίνδυνη προκατάληψη. Είναι καιρός η κυβέρνηση να επανεξετάσει τις προτεραιότητες: ο τουρισμός δεν είναι πολυτέλεια, αλλά η βάση της ευημερίας. Μόνο έτσι η Ελλάδα θα μετατραπεί από “φύλακα” σε “πύλη” της Ευρώπης, αντί να κοιτάζει μόνο προς τον ορίζοντα του πολέμου.
