Κάπως έτσι είναι η πολυσυστηματική δράση του Covid-19 στον οργανισμό μας……για να καταλάβουν όλοι τι μεγάλη πρόκληση αντιμετωπίζουμε οι ιατροί και γιατί ήταν αναγκαία όλα αυτά τα μέτρα περιορισμού της μετάδοσης.
Χρόνια μας Πολλά καλό Πάσχα! ο Θεός να μας δίνει σύνεση, για να συνεργαζόμαστε αρμονικά κοινωνία και επιστήμονες για να κατανικήσουμε και αυτήν την μάστιγα…….
Ο ιός εισέρχεται από το ανώτερο αναπνευστικό (μύτη) όπου τα κύτταρα εμφανίζουν υποδοχείς ACE2 – τις πύλες εισόδου του ιού στα κύτταρα. Όταν εισέλθει στα κύτταρα ο ιός χρησιμοποιεί τους μηχανισμούς του κυττάρου για να πολλαπλασιαστεί. Στη φάση αυτή ο ασθενής είναι λίαν μεταδοτικός (ρυθμός μετάδοσης-R0 2.5-5- ένα άτομο μπορεί να μολύνει από 2.5-5 άτομα). Τα κύρια συμπτώματα είναι ο πυρετός, βήχας, ξηρός λαιμός, ανοσμία, ανορεξία. Aν ο οργανισμός δεν αντιμετωπίσει τη λοίμωξη τότε ο ιός κατέρχεται στον πνεύμονα όπου εκεί η λοίμωξη μπορεί να είναι θανατηφόρα. Αμέσως ενεργοποιούνται οι αμυντικοί μηχανισμοί, δηλαδή τα λευκά αιμοσφαίρια του αίματος τα οποία εκκρίνουν κυτταροκίνες που έλκουν και άλλα κύτταρα στην περιοχή της βλάβης που σκοτώνουν τα μολυσμένα από τον ιό κύτταρα αφήνοντας πίσω τους υγρό, πύο και νεκρά κύτταρα που συνθέτουν την εικόνα της πνευμονίας. Καθώς προχωρά η λοίμωξη ο ασθενής δυσκολεύεται ολοένα και περισσότερο να αναπνεύσει. Μερικοί ασθενείς καταλήγουν στον αναπνευστήρα ή στον θάνατο λόγω υπερ-αντίδρασης του οργανισμού απέναντι σε αυτόν τον καταρράκτη φλεγμονής (cytokine storm) . Οι ουσίες αυτές επιτίθενται πέραν του ιού και στους φυσιολογικούς ιστούς του οργανισμού προκαλώντας σημαντικές βλάβες στον πνεύμονα, στα αγγεία (διαρροή αίματος, πτώση αρτηριακής πίεσης, ενεργοποίηση μηχανισμού πήξης και δημιουργία θρόμβων), στην καρδιά, στο ήπαρ (συκώτι-50% των ασθενών έχουν επηρεασμένα ηπατικά ένζυμα), στους νεφρούς και ενδεχομένως στον εγκέφαλο. Aπόδειξη της υπερδιέγερσης του ανοσοποιητικού και παθολογικής ενεργοποίησης μηχανισμού πήξης αποτελούν και αναφορές εμφάνισης φαινομένων αυτοανοσίας σε ασθενείς με COVID-19 όπως πρόσφατη δημοσίευση με 3 περιπτώσεις αντι-φωσφολιπιδικού συνδρόμου (https://www.nejm.org/doi/full/10.1056/NEJMc2007575).
Πολλοί επιστήμονες εικάζουν ότι αιτία για το χαμηλό οξυγόνο δεν είναι οι γεμάτες υγρό κυψελίδες αλλά τα θρομβωμένα μικρά τριχοειδή αγγεία του πνεύμονα. Το 1/3 των νοσηλευομένων ασθενών είχαν προυπάρχουσα αναπνευστική νόσο, ενώ 1/3 επίσης είχαν και σακχαρώδη διαβήτη και το 50% είχαν αρτηριακή υπέρταση. Το βέβαιο είναι ότι η πλειοψηφία των ασθενών με COVID-19 δεν πεθαίνει μόνο από αναπνευστική ανεπάρκεια αλλά από πολυοργανική ανεπάρκεια (νεφρική, καρδιακή ανεπάρκεια), υπερπυρεξία που οδηγεί σε βαρύτατες/μη ανατάξιμες αρρυθμίες και από ένα σαθρό μυοκάρδιο, ενώ άλλοι καταλήγουν και από πολυοργανική σήψη απότοκος ενδονοσοκομειακών (ΜΕΘ) λοιμώξεων.
Καρδιά:Σε μια μελέτη (JAMA cardiology-25/03/20) – 20% (από σύνολο 416) εμφάνισαν καρδιακή βλάβη (https://jamanetwork.com/…/jamacardiology/fullarticle/2763524)
Σε μια άλλη μελέτη στην Κίνα (Γούχαν) το 44% (από σύνολο 138) εμφάνισε αρρυθμίες (https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/32031570)
Αγγεία/Μηχανισμός πήξης: Σε ολλανδική ΜΕΘ το 38% (από σύνολο 184) εμφάνισαν παθολογικούς θρόμβους στο αίμα τους (υψηλά Δ-διμερή) ενώ στο 1/3 των νοσηλευομένων ασθενών (10 April 2020-Thrombosis Research) οι θρόμβοι αυτοί προϋπήρχαν πριν την εισαγωγή τη ΜΕΘ (https://www.thrombosisresearch.com/…/S0049-3848(20…/fulltext)
Νεφροί: Μελέτες έδειξαν ότι 27-59% των ασθενών είχαν νεφρική βλάβη (https://www.nature.com/articles/s41581-020-0284-7). Ιικά σωματίδια ανιχνευτήκαν σε νεφρικά σωληνάρια από αυτοψίες ασθενών, αποδεικνύοντας απευθείας νεφρική προσβολή, ενώ άλλες μελέτες αναφέρουν αντικρουόμενα αποτελέσματα (https://www.karger.com/Article/FullText/507471)
Εγκέφαλος: Υποδοχείς ACE2 υπάρχουν στον εγκεφαλικό φλοιό και στο στέλεχος. Στις 3 Απριλίου σε δημοσίευση στο Journal of Infectious Diseases Iάπωνες ερευνητές ανίχνευσαν ιικά σωματίδια στο εγκεφαλονωτιαίο υγρό (ΕΝΥ) ασθενoύς με μηνιγγίτιδα και εγκεφαλίτιδα από τον κορωνοϊό, απόδειξη ότι ο ιός μπορεί να προσβάλλει απέυθείας το νευρικό σύστημα (https://www.ijidonline.com/a…/S1201-9712(20)30195-8/fulltext). Σε γαλλική μελέτη στο NEJM το 14% των ασθενών (από σύνολο 58) που διακομίστηκαν στην ΜΕΘ εμφάνιζαν νευρολογικά συμπτώματα (https://www.nejm.org/doi/full/10.1056/NEJMc2008597)
Γαστρεντερικό Συστήμα:Ιικό RNA έχει ανευρεθεί στα κόπρανα στο 50% των ασθενών με COVID-19 (Gastroenterology 2020-in press) ενώ στο 20-50% των ασθενών εμφανίζουν διάρροιες, που θα μπορούσαν βέβαια να αποδοθούν και σε παρενέργειες της φαρμακευτικής αγωγής. (https://www.gastrojournal.org/…/S0016-5085(20)3028…/fulltext)
Οφθαλμοί: Μελέτες έδειξαν ότι ένα ποσοστό (5-30%) ασθενών αναπτύσσουν επιπεφυκίτιδα, ενώ ο πρώτος ιατρός που ανέφερε τον ιό ήταν Κινέζος οφθαλμίατρος (https://jamanetwork.com/…/jamaophthalmo…/fullarticle/2764083)
https://www.sciencemag.org/…/how-does-coronavirus-kill-clin…
Γράφει
ο Dr. Αντώνης Χριστόπουλος
