Η ανακοίνωση έρχεται με αφορμή το νομοσχέδιο Κοντονή, που προβλέπει τη μεταφορά της έκδοσης των συναινετικών διαζυγίων από τα δικαστήρια στους συμβολαιογράφους
Την πλήρη ομόθυμη και απερίφραστη αντίθεσή του εκφράζει το δικηγορικό σώμα στο νομοσχέδιο του υπουργού Δικαιοσύνης Σταύρου Κοντονή που ανάρτησε σε δημόσια διαβούλευση και προβλέπει, μεταξύ των άλλων, ότι η έκδοση των συναινετικών διαζυγίων θα γίνεται πλέον από τους συμβολαιογράφους.
Η Ολομέλειας των προέδρων των Δικηγορικών Συλλόγων Ελλάδος ανάρτησε σήμερα με την σειρά της, την απόφασή της (4-2-2017), με την οποία εκφράζεται την κατηγορηματική αντίθεση του δικηγορικού σώματος στην επίμαχη διάταξη.
Όπως αναφέρεται στην απόφαση της Ολομέλειας η μεταφορά της έκδοσης των συναινετικών διαζυγίων από τα δικαστήρια στους συμβολαιογράφους, παρά το γεγονός ότι προβλέπεται υποχρεωτική παράσταση δικηγόρων και επομένως δεν τίθεται θέμα αφαίρεσης δικηγορικής ύλης, παρ΄ όλα αυτά δημιουργεί 8 κρίσιμα συνταγματικά και νομικά ζητήματα.
Με άλλα λόγια, οι δικηγόροι επισημαίνουν ότι με την επίμαχη ρύθμιση τίθεται ζήτημα αντισυνταγματικότητας, αντίθεσης με το ενωσιακό κεκτημένο ενώ, επιπροσθέτως, «εγείρονται σοβαρά δικαιοπολιτικά, ουσιαστικά και διαδικαστικά ζητήματα, που δεν επιτρέπουν τη νομοθέτησή της».
Οι 8 λόγοι για τους οποίους οι δικηγόροι εκφράζουν την αντίθεσή τους στην επίμαχη ρύθμιση του εν λόγω νομοσχεδίου είναι:
1. Δογματικά ο γάμος δεν είναι απλή σύμβαση. Πρόκειται για ιδιαίτερη σύμβαση, και για το λόγο αυτό η λύση του δεν μπορεί να είναι προσαρμοσμένη σε ένα απλώς συμβατικό πρότυπο.
2. Η λύση του γάμου με συμβολαιογραφική πράξη καταλήγει σε σύγχυση και πλήρη σύμπτωση του γάμου με το σύμφωνο συμβίωσης ετεροφύλων. Μάλιστα, το σύμφωνο συμβίωσης καθίσταται ελκυστικότερο διότι επιτρέπει την συμβατική ρύθμιση των συνεπειών, ιδίως σε ό,τι αφορά τα αποκτήματα. Για το λόγο αυτό γεννάται ζήτημα συνταγματικότητας, εν σχέσει προς το άρθρο 21 του Συντάγματος.
3. Η συμβολαιογραφική λύση του γάμου δεν περιβάλλεται από τις εγγυήσεις της δικαστικής απόφασης, όπως η δημοσιότητα. Εξάλλου, ο αμιγής συμβατικός χαρακτήρας της λύσης δίνει την ευκαιρία ύπαρξης και επίκλησης ελαττωμάτων της βούλησης, όπως η απειλή ή και η εικονικότητα, η οποία δεν χωρεί ενώπιον δικαστηρίου.
4. Αν εκδίδεται το συναινετικό διαζύγιο από συμβολαιογράφο, γεννάται ο κίνδυνος να μην αναγνωρίζεται αυτόματα από άλλες χώρες μέλη της Ε.Ε. ενόψει των διατάξεων του Κανονισμού 2201/2003, στα άρθρα 1§ 1, 2 § 1, 3 § 1, 4, 21 § 1 και την αιτιολογική σκέψη 7 του οποίου αναφέρονται οι όροι «δικαστήριο» και «απόφαση».
5. Η έκδοση συναινετικού διαζυγίου από συμβολαιογράφο, και όχι από δικαστήριο, θέτει ζήτημα μη συμβατότητας με τα άρθρα 26 § 3, 94 § 1,2 και 96 § 1 του Συντάγματος
6. Παραμένει αδιευκρίνιστη η δυνατότητα προσβολής της συμβολαιογραφικής πράξης όταν υπάρχουν ελαττώματα στη βούληση των συζύγων. Αντιθέτως, στην περίπτωση δικαστικής απόφασης είναι σαφές ότι μπορεί να ανατραπεί με την άσκηση έφεσης.
7. Δεν είναι σαφές σε ποια αρχή και με ποια διαδικασία θα γίνεται παραίτηση από τα ένδικα μέσα και θα εκδίδεται πιστοποιητικό τελεσιδικίας ή αμετακλήτου ή πιστοποιητικό ότι λύθηκε ή ότι δεν λύθηκε ένας γάμος.
8. Επισημαίνεται, τέλος, ότι η διεθνής τάση είναι η συγκρότηση ειδικών οικογενειακών δικαστηρίων με αρμοδιότητα για όλα τα θέματα της οικογένειας και όχι η αφαίρεση των οικογενειακών διαφορών από τα δικαστήρια.
Παναγιώτης Τσιμπούκης
